Nöbetçi Eczaneler
2025 yılı itibarıyla Türkiye’de yaşanan ekonomik belirsizlikler, bireylerin tasarruf ve yatırım tercihlerini önemli ölçüde değiştirdi. Enflasyonun yüksek seyretmesi, döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve finansal piyasaların belirsizliği, halkın harcama davranışlarından tasarruf tercihlerine kadar birçok alanda yeniden şekillenmeye neden oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Merkez Bankası’nın son yayımladığı Finansal Hesaplar Raporu’na göre, bireylerin tasarruf eğilimi 2024’e kıyasla artış gösterdi. Ancak bu tasarruflar klasik yöntemlerin dışına taşarak farklı alanlara yöneldi. En dikkat çekici artış, yastık altı altın ve döviz birikimlerinde yaşandı. 2025’in ilk altı ayında hanehalkının döviz tevdiat hesapları %9 artarken, fiziki altın talebi de rekor düzeye ulaştı.
Bu eğilim, bireylerin enflasyona karşı parasının değerini korumaya yönelik bir refleks geliştirdiğini ortaya koyuyor. Zira bankalarda TL mevduat faizleri %45-50 bandında seyrederken, yıllık enflasyonun %57’yi aşması reel getiriyi negatife indiriyor. Bu durum, TL bazlı mevduatın cazibesini azaltıyor.
Bireysel yatırımcıların bir diğer yöneldiği alan ise Borsa İstanbul oldu. 2023 ve 2024’te büyük bir artış gösteren yatırımcı sayısı, 2025’te de büyümeye devam etti. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre, 2025 Temmuz itibarıyla borsada yatırımcı sayısı 10,4 milyona ulaştı. Ancak bu artışa rağmen, yatırımcıların büyük bir kısmı kısa vadeli kazanç arayışı içinde olduğu için yüksek volatilite dikkat çekiyor.
Finansal danışmanlara göre, bu eğilim aynı zamanda bilgi eksikliğini ve plansız yatırım davranışını da beraberinde getiriyor. Özellikle sosyal medya üzerinden yayılan yatırım tavsiyeleri ve “hızlı kazanç” beklentisi, bireysel yatırımcıları yüksek riskli araçlara yönlendirebiliyor. Bu nedenle finansal okuryazarlığın önemi her geçen gün daha çok vurgulanıyor.
Kripto varlıklar da bireysel yatırım portföylerinde önemli bir yer tutmaya başladı. Her ne kadar bu piyasada 2022 ve 2023’te yaşanan küresel çalkantılar güven sarsıcı olsa da, 2025 yılında kripto paralarda kademeli toparlanma ile birlikte Türkiye’deki kullanıcı sayısı yeniden yükseldi. Mobil cüzdan kullanım oranları artarken, kripto alım-satım işlemlerine yönelik regülasyonların netleşmesiyle birlikte yatırımcı ilgisi daha kurumsal bir zemine oturmaya başladı.
Öte yandan, geleneksel yatırım araçları olan vadeli mevduat, altın ve döviz dışında; bireysel emeklilik sistemi (BES), devlet tahvilleri ve katılım finansman araçlarına olan ilgi de kademeli olarak artıyor. BES fonlarında toplam birikim 700 milyar TL’yi aşarken, genç nüfusun da sisteme katılımı dikkat çekici bir düzeye ulaştı.
Ekonomistler, bu çeşitlenmenin tasarruf kültürü açısından olumlu bir adım olduğunu, ancak yatırım tercihlerinde bilgi ve danışmanlık desteğinin büyük önem taşıdığını vurguluyor. Tasarruf sahiplerinin kısa vadeli dalgalanmalardan çok uzun vadeli planlara odaklanmaları, hem bireysel hem de makroekonomik istikrar açısından kritik görülüyor.